Pieter ten Hoopen

>

Hij raakte gefascineerd door de Japanse samenleving nadat hij als fotograaf verslag had gedaan van de gevolgen van de tsunami, waarbij de Japanners hun emoties goed bleken te beheersen. Daarna keerde Pieter ten Hoopen, een in Stockholm woonachtige Nederlandse fotograaf, terug naar Tokio om er een intiem verhaal te maken van enkele bewoners van de metropool. Na een jarenlange carrière in de fotojournalistiek kwam Ten Hoopen met dit verhaal uit bij de emoties van het dagelijks leven.

“Ik kom uit de wereld van de fotojournalistiek en heb in veel conflictgebieden gewerkt, maar het harde nieuws geeft mij geen bevrediging meer. Vroeger werkte ik veel voor kranten en tijdschriften maar daar ben ik helemaal mee gestopt, niet vanwege de economische crisis maar om mijn eigen ontwikkeling een nieuwe wending te geven.” Ten Hoopen werkt nu voornamelijk voor ngo’s en bedrijven en probeert voor hen verhalen te maken op zijn eigen, persoonlijke manier, waarbij hij niet alleen fotografeert maar ook filmt en de beeldstrategie bepaalt.
Voor het verhaal Tokio 7 bedacht Ten Hoopen dat hij gedurende precies één week zeven jonge mensen wilde volgen. Het zijn mensen die buiten de strakke Japanse regelgeving om hun eigen plaats in de samenleving proberen te zoeken. “Ik sprak met hen af dat ik de hele dag bij hen zou blijven en alles zonder restricties zou fotograferen. Daar gingen ze mee akkoord.”
Op de foto’s zien we een jonge vrouw, vaag door de ruiten heen gefotografeerd, een andere vrouw mijmerend op bed, een man onder de douche, een jong paar naakt in een intieme omhelzing op bed, maar ook grijze gebouwen in een mistige sfeer, een openstaand raam in een lege kamer, takken van bomen die als zachte silhouetten vanuit de lucht naar beneden lijken te vallen, en een opname van de metropool van bovenaf gezien, gefotografeerd in het duister van de nacht. Je kunt je de film Lost in Transition in deze sfeer goed voorstellen.
“Ik had de drang om een persoonlijk project te maken. Ik voel meer en meer de behoefte om op een emotionele manier de diepte in te gaan. Daarom heb ik mezelf tijdens het fotograferen een bepaalde vaste structuur opgelegd. Ik wilde mensen volgen die op hun eigen manier de patronen van de Japanse samenleving doorbreken. In de foto’s komt dat niet naar voren, maar je kunt wel de sfeer proeven waarin ze leven. Het gaat niet om een vastomlijnd verhaal maar om een state of mind. Ik wilde een intiem en emotioneel verhaal scheppen. Daarom heb ik veel mensen ook naakt gefotografeerd. Nergens heb ik gezocht naar een dramatische invulling, zoals dat vaak gebeurt bij fotojournalistiek. Ik heb vooral gefocust op een poëtische vertaling van hun gevoelens. Daarnaast heb ik foto’s gemaakt van stadsbeelden, die de gevoelens van deze zeven mensen vertaalt. Er heerste na de tsunami een gespannen sfeer. Men was onzeker over de toekomst en kritisch op de falende regering.”
Voor Ten Hoopen is het project Tokio 7 ook een oefening om als fotograaf minder strak te werken. “Normaal willen we als fotograaf alles onder controle hebben. Maar pas als die controle verdwijnt kun je dichter bij je gevoel komen en bij dat van de ander. Je moet het toeval de ruimte geven zodat er bijzondere dingen kunnen gebeuren. Wij moeten als fotograaf meer leren voelen. Ik moet mezelf hier steeds op wijzen. Pas dan kan er ook een groeiproces plaatsvinden. Ik wil voor mezelf een balans brengen met het vele werk dat ik als fotojournalist heb gedaan. Als je alsmaar doorgaat op dezelfde weg, komt er een moment dat je geen groei meer kunt doormaken.”

http://www.pietertenhoopen.com